W sobotę 9 września 2023 roku w setkach miejsc w całej Polsce i na świecie w ramach 12. edycji Narodowego Czytania będziemy czytać powieść „Nad Niemnem” Elizy Orzeszkowej. Centralne wydarzenie z udziałem Pary Prezydenckiej, które odbędzie się w godzinach 11-16 w Ogrodzie Saskim w Warszawie, będzie transmitowane w Internecie oraz na antenach Polskiego Radia. W jego organizacji Kancelarię Prezydenta wspiera Narodowe Centrum Kultury.
W Narodowym Czytaniu 2023 w Ogrodzie Saskim wystąpią znakimite aktorki i aktorzy: Izabella Bukowska, Ewa Domańska, Joanna Jeżewska, Kaja Kozłowska, Elżbieta Nagel, Iwona K. Pawlak (grająca Justynę Orzelską w filmowej wersji „Nad Niemnem”), Aleksandra Radwan, Lidia Sadowa, Piotr Bajor, Marek Barbasiewicz, Andrzej Ferenc, Wiesław Komasa, Szymon Kuśmider, Adam Marjański (filmowy Jan Bohatyrowicz z 1986 roku), Michał Mikołajczak, Marcin Przybylski, Przemysław Stippa, Krzysztof Szczepaniak, Mirosław Wieprzewski, Rafał Zawierucha, Jerzy Zelnik, Konrad Żygadło.
Za reżyserię widowiska odpowiada Janusz Kukuła – główny reżyser Teatru Polskiego Radia.
Nad Niemnem to najbardziej znana powieść Elizy Orzeszkowej. Powstawała w latach 1886–1887, a w formie książka ukazała się w 1888 roku. Ze względu na barwne opisy, wyrazistych bohaterów i odwołania historyczne dzieło porównywano do Mickiewiczowskiego Pana Tadeusza. Żadna inna książka pisarki nie została tak entuzjastycznie przyjęta przez recenzentów. Chwalono m.in. sprawne połączenie dydaktyzmu z walorami artystycznymi i przemyślaną kompozycję całości. Nad Niemnem cieszyło się popularnością wśród kolejnych pokoleń czytelników. W Drugiej Rzeczypospolitej powieścią zainteresowało się kino. Ekranizację książki ukończono w 1939 roku, ale obraz zaginął w czasie II wojny światowej. Kolejny film nakręcono w połowie lat 80. XX wieku. Nad Niemnem to jeden najważniejszych utworów literatury polskiej podejmujący tematykę Powstania Styczniowego, którego 160–lecie obchodzone jest w 2023 roku.
źródło: https://www.nck.pl/aktualnosci/narodowe-czytanie-2023-ruszyla-12-odslona-akcji-
