Jak wspierać zdolnych uczniów w edukacji zdalnej?

Pandemia zmienia polską edukację. Nagłe i przymusowe przejście na naukę zdalną obnażyło słabe strony systemu – np. braki sprzętu i kompetencji cyfrowych. Okazuje się jednak, że ta forma pracy ma też wiele zalet.

Opisano je w materiale wydanym przez Akademię Pedagogiki Specjalnej na przykładzie pracy z uczniami zdolnymi. Opracowanie autorstwa prof. APS, dr hab. Joanny Łukasiewicz-Wieleby, dotyczące wsparcia uczniów zdolnych w czasie edukacji zdalnej, po raz pierwszy zaprezentowano podczas tegorocznej wirtualnej gali warszawskich projektów „WARS i SAWA” i „Szkoła z pomysłem”.

Praca, która jest wstępem do publikacji szerszego raportu, uwzględnia m.in. przykłady z polskich i zagranicznych opracowań naukowych oraz opisy z badań własnych autorki, w tym wyniki badań sondażowych „WARS i SAWA na kwarantannie”, realizowanych wspólnie z Biurem Edukacji Urzędu m.st. Warszawy, badań jakościowych rodziców uzdolnionej sportowo młodzieży z Warszawy, prowadzonych wspólnie z dr Alicją Baum oraz autorskich badań rodziców dzieci zdolnych „Od potencjału do osiągnięć” (badania statutowe APS).

Wśród głównych zalet edukacji zdalnej wymienia m.in.: wdrażanie do samokształcenia i pogłębianie kompetencji cyfrowych, uczenie jak zarządzać czasem i kształtowanie odpowiedzialności; większą indywidualizację i łatwiejsze dostosowanie treści i metod do potrzeb uczniów, m.in. poprzez oferowanie zaawansowanych treści dla uczniów, którzy wykraczają wiedzą w danym przedmiocie poza program nauczania; nowe sposoby prezentowania i przekazywania wiedzy; budowanie sieci współpracy i społeczności online; nawiązywanie nowych kontaktów, wymianę doświadczeń i budowanie postępów; dostęp do ekspertów i mentorów z całego świata oraz do ich publikacji, wzbogacanie programów kształcenia poprzez odsyłanie do literatury naukowej, instruktaży, filmów edukacyjnych, opisów doświadczeń; dostęp do konkursów i zajęć grupowych online; realizację zajęć dodatkowych, dedykowanych zainteresowanym uczniom oraz prowadzenie konsultacji indywidualnych online.Zdaniem autorki kryzysowa edukacja zdalna to doświadczenie, które przekłada się na dalsze planowanie i realizowanie kształcenia, z coraz większym naciskiem na wykorzystywanie nowych technologii. Podkreśla przy tym, że w pracy z uczniami pamiętać trzeba „aby wyznaczać granice, by edukacja zdalna nie zdominowała życia ani nauczyciela, ani ucznia, ani rodziny. Żyjemy jednak w pewnej rzeczywistości, a ta wirtualna jest tylko dodatkiem do naszego funkcjonowania”.