Wystawa: „Zamoyski ocalony”.
Prezentowana kolekcja Augusta Zamoyskiego (1893 Jabłoń – 1970 Saint-Clar-de-Rivière) została w 2019 roku zakupiona dla Muzeum Narodowego w Warszawie. To zbiór wyjątkowy: gromadzący wybitne rzeźby – dzieło jednego z najlepszych polskich rzeźbiarzy XX wieku – i reprezentatywny dla całej jego twórczości.
Losy kolekcji odzwierciedlają burzliwą biografię jej twórcy: wielokrotnie zmieniała miejsce przechowywania i ekspozycji w związku z licznymi podróżami i przeprowadzkami artysty. Po śmierci Zamoyskiego z inicjatywy wdowy zostało utworzone prywatne, małe muzeum w Prieuré des Granges we francuskich Pirenejach: w zupełnym odosobnieniu, daleko od zabudowań mieszkalnych, wśród gęstych lasów. Druga część spuścizny po artyście była prezentowana nieopodal, w pocysterskim średniowiecznym klasztorze w Sylvanès. To właśnie stamtąd kolekcja została zakupiona i w marcu 2019 przywieziona do Warszawy.
Zbiór składa się z 93 rzeźb. Są to prace pochodzące ze wszystkich okresów twórczości Augusta Zamoyskiego – od tych najwcześniejszych, powstałych jeszcze w jego rodzinnym Jabłoniu na Lubelszczyźnie, po rzeźby z ostatnich lat życia (m.in. Zmartwychwstanie, które przygotowywał na swój nagrobek w Saint-Clar-de-Rivière). Obok dzieł rzeźbiarskich do kolekcji należy 12 rysunków i szkiców przygotowawczych, a także kilka rzeźb uczniów Zamoyskiego. Ponadto zestaw narzędzi liczący ponad 200 obiektów, pozwalający szczegółowo poznać warsztat artysty. Elementami scenografii wystawy są również skrzynie, w których transportowano rzeźby z Pirenejów do Polski.
Podczas prezentacji kolekcji w Muzeum Narodowym w Warszawie rzeźby zostaną poddane procesowi konserwacji – w salach muzealnych, na oczach publiczności.
Zamoyski tworzył przez ponad pół wieku, w tym przez trzydzieści lat we Francji i piętnaście lat w Brazylii, dokąd wyemigrował w czasie II wojny światowej. Od końca drugiej dekady XX w. wielokrotnie wystawiał swoje prace, głównie w Polsce, we Francji i w Brazylii – już wówczas zyskał uznanie krytyki i publiczności. Interesował się zagadnieniami związanymi ze strukturą materiału, jego właściwościami, takimi jak twardość i ziarno, oraz możliwościami kształtowania form bezpośrednio w kamieniu (taille directe). Tworzył w różnych materiałach, wiele jego dzieł powstało w marmurze, granicie czy diorycie – kamieniach niezwykle twardych.
August Zamoyski ogromnie troszczył się o zachowanie swego dorobku: niechętnie pozbywał się rzeźb, a kilka razy nawet odkupił sprzedane prace od właścicieli. Pragnął, aby kolekcja nie uległa rozproszeniu i aby znalazła miejsce odpowiednie dla jej ekspozycji – choć nie pozostawił testamentu, wiele razy wyrażał nadzieję, że będzie to Muzeum Narodowe w Warszawie.
Ewa Ziembińska
Kuratorka projektu „Zamoyski ocalony”
[?? English below]
____
„Zamoyski ocalony. Prezentacja kolekcji zakupionej do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie wraz z pokazem konserwatorskim”
17 maja – 25 sierpnia 2019
Muzeum Narodowe w Warszawie, al. Jerozolimskie 3
____
Prezentacja zorganizowana przez Muzeum Narodowe w Warszawie we współpracy z Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie w ramach #ProjektZamoyski.
Patronat honorowy Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr. hab. Piotra Glińskiego
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Wystawa pod patronatem Ambassade de France en Pologne
____
Zakupiona kolekcja zostanie udostępniona zwiedzającym od 17 maja 2019 roku podczas prezentacji „Zamoyski ocalony” w Muzeum Narodowym w Warszawie. Ekspozycji będzie towarzyszył otwarty dla publiczności pokaz konserwatorski na żywo.
Po trzech miesiącach odrestaurowane rzeźby trafią do Muzeum Literatury, gdzie od 17 października publiczność będzie mogła oglądać je na wystawie „August Zamoyski. Myśleć w kamieniu”, poszerzonej o znajdujące się w zbiorach ML bogate archiwum rzeźbiarza i podsumowującej wspólne przedsięwzięcie.
Podczas obu uzupełniających się odsłon projektu prezentowane będą rzeźby pochodzące ze wszystkich okresów działalności artystycznej Augusta Zamoyskiego, m.in. tak cenne prace jak „Łza. Portret Rity Sacchetto”, „Ich dwoje”, „Portret Lusi Aderowej”, „Głowa Antoniego Słonimskiego” czy „Portret Louisa Marcoussisa”.
August Zamoyski (1893–1970) | „Caboclo” („Ślepiec”) | 1960 | brąz | Muzeum Narodowe w Warszawie |
August Zamoyski (1893–1970) | „Portret formistyczny Louisa Marcoussisa” | ok. 1923 | gips malowany, Muzeum Narodowe w Warszawie |
fotografie Piotr Jamski | 2016
The presented collection of sculptures by August Zamoyski (1893 Jabłoń – 1970 Saint-Clar-de-Rivière) was acquired by the National Museum in Warsaw in 2019. This is a unique collection of outstanding works created by one of the finest Polish sculptors of the twentieth century, which represents all stages of the artist’s oeuvre.
The collection’s fate reflects the turbulent biography of its author: Zamoyski liked to travel and frequently moved houses, so the works were relocated a number of times and displayed in various locations. After the artist’s death, his widow established a small private museum in Prieuré des Granges in the French Pyrenees – in complete seclusion, away from any buildings, in the midst of a thick forest. The second part of the artist’s legacy was presented nearby, in the medieval, formerly Cistercian abbey in Sylvanès. The Sylvanès collection was purchased and transported to Warsaw in March 2019.
It comprises ninety-three sculptures. These works represent all stages of August Zamoyski’s creative activity – from the earliest attempts made while the artist still lived in his native Jabłoń near Lublin, to sculptures created in the last years of his life (including Resurrection, which he devised as his tombstone in Saint-Clar-de-Rivière). Also acquired were twelve drawings and preparatory sketches as well as several sculptures created by Zamoyski’s pupils. Apart from the above, the collection features a set of over 200 tools which enable us to gain in-depth knowledge of the artist’s technique. Chests used to transport the sculptures from the Pyrenees to Poland are also part of the exhibition design.
During the collection showcase at the National Museum in Warsaw, all sculptures will undergo conservation – in the museum rooms, on view to the audience.
Zamoyski was active for more than half a century; he worked in France for thirty years and spent fifteen years in Brazil, where he emigrated during the Second World War. Starting from the late 1920s, he was often exhibited, mostly in Poland, France and Brazil, already gaining the recognition of critics and audiences. He was interested in the structure of materials, their properties, such as hardness and grain, and the possibilities of executing shapes directly in the stone (taille directe). He worked in various materials; many of his works were created in marble, granite and diorite, all of which are extremely hard stones.
August Zamoyski attached the utmost care to preserving his artistic legacy. He sold his sculptures with reluctance and on a few occasions even repurchased works from their new owners. The artist wanted to secure the collection against dispersion and find a suitable venue to present it. Although he did not leave a will, on more than one occasion he expressed a hope that this would be the National Museum in Warsaw.
Ewa Ziembińska
Curator of „Zamoyski: The Rescued Works”
„Caboclo” („Blind Man”) | 1960 | bronze | The National Museum in Warsaw
„Formist Portrait of Louis Marcoussis” | ca. 1923 | painted plaster | The National Museum in Warsaw
photos Piotr Jamski | 2016
Dodaj komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.