Wystawa „Nikifor. Malarz nad malarzami”

Nikifor. Malarz nad malarzami
Wystawa "Nikifor. Malarz nad malarze"

„Nikifor. Malarz nad malarzami” – nowa wystawa w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie od 16 listopada 2021 roku.

Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie 16 listopada otwiera wystawę monograficzną Nikifora – jednego z najbardziej znanych w świecie malarzy naiwnych. Na ekspozycji zobaczymy ponad 130 dzieł Nikifora pochodzących z kolekcji własnej PME, jednej z najbogatszych w prace tego artysty w Polsce. Wystawa przedstawia przekrojowo dorobek artysty i obejmuje wszystkie podejmowane przez malarza tematy: pejzaż, architekturę miejską i fantastyczną, dworce kolejowe, wnętrza świątyń i sklepów, postacie świętych. Dzieła Nikifora będzie można oglądać przez 3 miesiące do 27 lutego 2022 roku.

Obok obrazów z kolekcji własnej PME, na wystawie „Nikifor. Malarz nad malarzami” zaprezentowane będą również dzieła z kolekcji Alfonsa Karnego, wybrane przez niego osobiście u Nikifora, tym cenniejsze, że rzadko eksponowane, zachowały niepowtarzalną „nikiforową” barwę – głęboką, nieledwie aksamitną, gdzie stonowane barwy przenikają się, a zestawienie odcieni jest niespotykane. Barwa daje wrażenie jakby obrazy malowane były wczoraj.

Nikifor. Malarz nad malarzami

Fenomen sztuki Nikifora objawia się w niezwykłej wrażliwości na kolor, umiejętności wydobycia najsubtelniejszych odcieni, intuicji pozwalającej na osiąganie efektu świetlistości i blasku. Całe życie malował bliskie i znane mu tematy, które będzie można przekrojowo podziwiać na wystawie: rodzinną Krynicę z jej budynkami zdrojowymi, stylowymi willami oraz wnętrzami świątyń różnych wyznań dających schronienie i poczucie bliskości Boga, otaczające go krajobrazy, stacje kolejowe, które mijał podczas licznych podróży w pociągach, chroniących go przed chłodem, budynki i budowle odwiedzanych miast. Dekorował siłą swojej fantazji tworząc nierealistyczne budowle, pomniki czy niosące uspokojenie pejzaże. Sztuka Nikifora zbliża nas do wielkiej tajemnicy człowieka dając świadectwo niezwykłego, a wręcz niewytłumaczalnego talentu. Ponad 130 dzieł prezentowanych na ekspozycji „Nikifor. Malarz nad malarzami” przy Kredytowej 1 przybliża publiczności ten fenomen.

„Wielokrotnie w rozmowach o sztuce nieprofesjonalnej spotkałam się z określeniem „a to taki nasz Nikifor”. Bywał miejscowy, tutejszy, podlaski, a nawet gruziński.” – mówi kuratorka wystawy, Alicja Mironiuk-Nikolska, główny inwentaryzator PME, etnografka specjalizująca się we współczesnej twórczości ludowej i nieprofesjonalnej. „Czy powodem popularności jest ogromna liczba namalowanych prac – ocenia się ją na 30 – 40 tysięcy? Czy raczej to, że wspominają o nim szkolne podręczniki? A może na tym, że Nikifor jest najczęściej fałszowanym polskim malarzem? O wszystkim słyszeliśmy, ale czy naprawdę znamy powód tej popularności? Można te opinie zweryfikować jedynie poprzez poznanie twórczości Nikifora.” – zachęca do obejrzenia wystawy Mironiuk-Nikolska.

Nikifor – Epifaniusz Drowniak urodził się w 1895 roku Krynicy. Był Łemkiem, synem ubogiej głuchoniemej kobiety. Zwracano się do niego Nikifor, sam też tak o sobie mówił i tak podpisywał swoje obrazy. Był niewielkiego wzrostu, wątłego zdrowia, słabo słyszący i niewyraźnie mówiący. Samotny, żyjący na marginesie społeczeństwa, często bez środków do życia, miał jednocześnie ogromny hart ducha, siłę przetrwania i realizowania swojego postanowienia, że zostanie malarzem. W 1930 roku pracami Nikifora zainteresował się lwowski artysta Roman Turyn, a także malarze z kręgu Komitetu Paryskiego. Już w 1931 roku zorganizowano we Lwowie artyście wystawę, a w kolejnym roku prace Nikifora pokazano na zbiorowej wystawie w Paryżu.

„Pragnę tą wystawą zwrócić także uwagę na podnoszoną w ostatnich latach kwestię włączania osób z niepełnosprawnościami w obieg kultury, jak również opowiedzieć o obecności i roli przedstawicieli mniejszości etnicznych w tworzeniu jej ogólnonarodowego obrazu.” – zwraca uwagę kuratorka.

Zwiedzanie wystawy będzie dostępne dla osób niewidomych i słabowidzących. Na stronie internetowej Państwowego Muzeum Etnograficznego w Warszawie zamieszczone zostaną audiodeskrypcje prezentujące wystawę i obiekty. Ponadto do kilku wybranych dzieł Nikifora przygotowywane są tyflografiki pozwalające zapoznać się z obrazami poprzez zmysł dotyku. Planowane jest również oprowadzanie dla osób niewidomych, które przeprowadzi Fundacja Dostępnej Kultury Wizualnej – Wielozmysły.

Wystawę czasową „Nikifor. Malarz nad malarzami” ze względu na wymogi konserwacyjne można oglądać jedynie przez 3 miesiące od 16 listopada 2021 r. do 27 lutego 2022 r., w Państwowym Muzeum Etnograficznym w Warszawie, ul. Kredytowa 1.

W czwartek wstęp wolny

Kuratorka wystawy: Alicja Mironiuk Nikolska – etnografka, starszy kustosz, z 35-letnim stażem pracy w muzealnictwie. Interesuje się współczesną twórczością ludową i nieprofesjonalną oraz jej twórcami. Autorska wielu wystaw i publikacji na temat sztuki ludowej m.in. książki „Polska sztuka ludowa” (wyd. Muza 2010). W 2016 roku autorka i realizatorka projektu „Gorzki smak-art. brut. Badania – kolekcje – wystawy w Polsce na przełomie XX/XXI wieku”. Przewodnicząca Sekcji Sztuki Ludowej Rady Naukowej Stowarzyszenia Twórców Ludowych oraz członkini jury Nagrody im. Oskara Kolberga, Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego i Polskiego Stowarzyszenia Inwentaryzatorów Muzealnych. Uhonorowana odznaką „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, odznaczona w 2020 roku Srebrnym Medalem „Zasłużony kulturze – Gloria Artis”, a w 2021 roku odznaczona przez Prezydenta RP Złotym Krzyżem Zasługi za wkład w ochronę dziedzictwa narodowego i propagowanie kultury ludowej Złotym Krzyżem Zasługi.

Patroni medialni: Chilli Zet, Notes Na 6 Tygodni, Tygodnik Podhalański, Muzeon, Polityka, TVP Kultura
Partner medialny: Tygodnik Powszechny

Współpraca: Radio 357, Fundacja Leny Grochowskiej, Stowarzyszenie Łemków, Fundacja na Rzecz Kultury „Walizka” z siedzibą w Sanoku, Fundacja Dostępnej Kultury Wizualnej – Wielozmysły.

Partner: Fundacja PZU

Projekt „Malarz nad malarzami” sfinansowano ze środków Fundacji PZU oraz Samorządu Województwa Mazowieckiego.

Więcej:
Opis wystawy na www: https://ethnomuseum.pl/wystawy/nikifor-malarz-nad-malarzami/
Wydarzenie na FB: https://bit.ly/Nikifor_FB

Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie istnieje od 1888 r. To najstarsze i największe muzeum etnograficzne w Polsce jest przestrzenią, w której dorobek kultury światowej spotyka się z indywidualną wrażliwością, stając się inspiracją do odkrywania piękna tkwiącego w różnorodności. W nowocześnie urządzonych wnętrzach prezentujemy wystawy stałe i czasowe o interdyscyplinarnym charakterze i zróżnicowanej tematyce. Autonomiczną strukturą naszej instytucji jest poświęcone najmłodszym Muzeum dla Dzieci, w którym można wszystkiego dotknąć. Naszą misją jest kolekcjonowanie różnorodności i bogactwa kultur całego świata oraz prezentowanie ich wartości jako dobra ogólnonarodowego, tym samym przyczyniając się do rozwoju społeczeństwa otwartego.
www.ethnomuseum.pl

Reklama

Bądź pierwszy, który skomentuje ten wpis!

Dodaj komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.