Wystawa Jan Bortkiewicz „Weather report [Prognoza pogody]”

9 grudnia 2022 roku o 18:00 zapraszamy do Centrum Sztuki Współczesnej na otwarcie wystawy Jana Bortkiewicza pt. „Weather report [Prognoza pogody]”, która potrwa od 09/12/2022 do 26/03/2023.

„…Twarze, przedmioty, ruch i bezruch, zmiana i ciągłość. Trwanie i przemijanie: ludzi, miast, Polski, Europy, postaci tego świata. To wszystko jest na tych fotografiach.

Często jakby ironicznie, z przymrużeniem oka pokazane. Fotografie-igły, przekłuwające balon kolejnych ideologii i politycznych poprawności – starego, siermiężnego Sierpa i Młota i nowszej, tak ślicznie opakowanej, błękitnej pigułki szczęścia. Święty biskup Mikołaj zamieniony w żałosnego pajaca – „mikołajka” z hipermarketowej imprezy. Język pokazany świętym teraz symbolom. Co w sercu, to na języku? Czy jednak jakieś inne tutaj można podłożyć „tłumaczenie”? Kompaktowa gilotynka, wedle oryginalnego wzoru z rewolucji francuskiej – zabawa czy groza? Imperialne centrum Europy pomniejszone do (właściwej?) wielkości znaczka pocztowego. Takie tylko przykłady ukłuć migawki.

Niekiedy, choć raczej z rzadka, ujawnia się wprost – tragedia. Czarno-białe fotografie potrafią opowiadać o niej ze szczególną siłą. Martwy orzeł na śniegu. Spojrzenie w dół Wisły na tamie pod Włocławkiem – dół, w który wrzucone zostało ciało księdza Jerzego. Ale przecież – jak już kiedyś miałem okazję napisać o świecie przedstawionym Jana Bortkiewicza – nie żyjemy w patetycznych czasach. Panoszy się szyderstwo i kpina. Na próbę przypomnienia powagi tego, co może być tylko białe albo czarne, reakcją najpowszechniejszą jest wzruszenie ramion, czasem huragan śmiechu. W komedii nie ma patosu: ma być obnażona słabość, śmieszność tych, którzy chcą zachować powagę. W tej słabości, śmieszności mamy się w końcu pogodzić. Orzeł wstaje, otrzepuje skrzydła, podaje łapę temu, który go zestrzelił – i idą razem do europubu. Idą krokiem lekkim, tanecznym. Kolorowa, krzykliwa tandeta obietnicy wiecznej młodości, końca historii, lekkości bez wagi.

Fotografie Bortkiewicza nie mieszczą się jednak w komediowej konwencji. Odsłaniają absurd, horror duchowej próżni. Jego „Prognoza pogody” nie jest wcale optymistyczna, choć na pierwszy rzut oka wydaje się zabawna…”

Prof. Andrzej Nowak, fragment eseju o wystawie, Kraków 2022
Cały tekst eseju → https://u-jazdowski.pl/program/wystawy/jan-bortkiewicz
Kuratorka: Krystyna Różańska-Gorgolewska
Koordynacja wystawy: Anka Kobierska
Komunikacja wystawy: Magdalena Święcicka
Opracowanie typograficzne: Arletta Wojtala

09/12/2022 do 26/03/2023

Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski

FB-klik


Przeczytaj też:

Wydarzenia w weekend – klik