Waliców: DNA Warszawy – Dziedzictwo Europy.
Powstały 100 lat temu, przetrwały getto, powstanie warszawskie i powojenne rozbiórki. W nich zapisane jest DNA stolicy. 3 kamienice na ul. Waliców, opustoszałe i otoczone biurowcami, hotelami i blokami mieszkalnymi. Niedawno zostały wpisane do rejestru zabytków i czekają na swoje drugie życie.
W jaki sposób przywrócić je mieszkańcom Warszawy? Czy ten fragment miasta może odzyskać swoją przedwojenną tożsamość, kiedy ulice, podwórka i domy tętniły życiem? Czy w sercu warszawskiego city jest miejsce na pamięć oraz centrum spotkań i życia społecznego? Jak widzą to eksperci, władze Warszawy, środowiska miejskie i mieszkańcy? Czy możemy wspólnie stworzyć plan dla Waliców? Muzeum POLIN zaprasza na dyskusję z udziałem architektów, kuratorów, działaczy miejskich, historyków, varsavianistów
i mieszkańców.
Kamienice przy ul. Waliców 10, 12 i 14 w czasie wojny stanowiły część getta warszawskiego. Naprzeciwko tych domów nadal znajduje się ocalały fragment jego muru. Fasada kamienicy przy ul. Waliców 14 została zburzona podczas powstania warszawskiego. Dom o zrujnowanym froncie pozostał do dzisiaj nieodbudowany. Jest ewenementem na skalę europejską, porównywalnym ze słynnym Kościołem Pamięci w Berlinie, którego zburzona na skutek wojennych nalotów wieża została w takim stanie zachowana, jako ostrzeżenie przed wojną.
Domy na Waliców inspirują i poruszają mieszkańców Warszawy oraz zagranicznych gości przybyłych z różnych części świata. Dowodem na to są społeczne oddolne inicjatywy upamiętnienia historii tego miejsca, podejmowane przez artystów, działaczy społecznych i mieszkańców od początku lat 70. XX wieku do czasów obecnych.
Mediolańscy architekci prof. Guido Morpurgo i prof. Annalisa de Curtis stworzyli na Politechnice Mediolańskiej (School of Architecture Urban Design Costruction Engineering of the Politecnico di Milano) cykl zajęć „Waliców Project”, w ramach których młodzi architekci z Politechniki Mediolańskiej i Warszawskiej wykonują własne projekty odnoszące się do rewitalizacji domów na Waliców. Kamienice te są dla Guido Morpurgo niczym cenne znalezisko archeologiczne – DNA Warszawy, fragmentem miasta pogrzebanego, zniszczonego na skutek wcielonego w życie planu unicestwienia tej części Europy. Historia Waliców jest elementem nie tylko polskiej, ale także europejskiej tożsamości.
Poprosiliśmy ekspertów z różnych dziedzin o stworzenie opracowań, zawierających ich pomysły dotyczące przyszłości kamienic na ul. Waliców, jako miejsca odnoszącego się do lokalnej historii i do różnych pamięci
o niej, będącego pomnikiem przeciwko wojnie i terrorowi, a jednocześnie miejskiego centrum aktywności kulturalnych, artystycznych i społecznych, służącego mieszkańcom do odpoczynku, pracy (przestrzenie coworkingowe), edukacji i zabawy dla najmłodszych.
Swoje koncepcje przedstawią podczas dyskusji „Waliców: DNA Warszawy – Dziedzictwo Europy”
4 marca w Muzeum POLIN:
- prof. Guido Morpurgo, School of Architecture Urban Design Costruction Engineering of the Politecnico di Milano, współautor projektu architektonicznego Memoriale della Shoah w Mediolanie, twórca Waliców Project na Politechnice Mediolańskiej;
- prof. Christopher Whitehead z Uniwersytetu w Newcastle, lider europejskiego projektu CoHERE, muzeolog, kurator, specjalizujący się w badaniach nad dziedzictwem europejskim, tożsamością miejsca i współczesną kulturą;
- prof. Jacek Leociak, Instytut Badań Literackich PAN (kierownik Zespołu Badań nad Literatura Zagłady) oraz Centrum Badań nad Zagładą Żydów, autor licznych publikacji o getcie warszawskim i stosunkach polsko-żydowskich, m.in. „Getto warszawskie. Przewodnik po mieście nieistniejącym” (wspólnie
z Barbarą Engelking); - dr Tom Schofield z Uniwersytetu w Newcastle, badający sztukę i dziedzictwo w dobie digitalizacji kultury;
- Beata Chomątowska, pisarka i dziennikarka, badaczka historii Warszawy, założycielka i prezeska Stacji Muranów;
- arch. Kamil Miklaszewski, architekt urbanista, konsultacja koncepcji: arch. Krzysztof Pasternak, autor rewitalizacji ul. Chłodnej w Warszawie;
- Paweł Nowakowski, specjalista badający rozwój i rewitalizację miast, m.in. od strony inwestycyjnej, ekologicznej i społecznej.
Prowadzenie dyskusji: Artur Celiński, ekspert ds. polityki kulturalnej i znaczenia kultury dla rozwoju miast, szef zespołu projektu DNA Miasta, zastępca redaktor naczelnej Magazynu Miasta.
Oprócz autorów eksperckich opracowań w spotkaniu wezmą udział środowiska zaangażowane dotychczas w sprawę Waliców (przedstawiciele władz miasta, aktywiści miejscy, mieszkańcy, varsavianiści, urbaniści
i historycy).
Celem naszej inicjatywy jest wspólne wypracowanie wstępnego planu dla kamienic przy ul. Waliców 14, 12
i 10, który mógłby być przedstawiony władzom miasta i dzielnicy Wola w formie propozycji dotyczącej przyszłości tego miejsca. – mówi Zygmunt Stępiński, zastępca dyrektora Muzeum POLIN – Mamy nadzieję, że nasze przedsięwzięcie będzie dobrym przykładem inicjatywy oddolnej angażującej zarówno władze miasta, jak
i środowiska ekspertów, działaczy miejskich, mieszkańców i varsavianistów; oraz, że to działanie będzie wspólnie rozwijane przez te wszystkie grupy.
Opisane powyżej działania stanowią część projektu „Critical Heritages: performing and representing identities in Europe – CoHERE” (program Komisji Europejskiej Horyzont 2020).
*Koncepcja Waliców jako DNA Warszawy za: Guido Morpurgo, 2018
Dodaj komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.