O problemach osób, które zdecydowały się swego czasu na zaciągnięcie kredytu frankowego, mówi się w ostatnich miesiącach sporo. Nic dziwnego, trudności związane z rosnącymi ratami kredytowymi powróciły niedawno w kolejnej odsłonie. Niestabilność kursu waluty, nagłe wzrosty oraz ogólna sytuacja gospodarcza i finansowa w Polsce sprawiły, że wielu takich kredytobiorców zaczęło się zastanawiać nad możliwością unieważnienia umowy kredytowej. Sprawdzamy, na czym dokładnie polega unieważnienie umowy frankowej, jakie są jego podstawy prawne i jak przebiega w praktyce.
1. Na czym polega unieważnienie umowy frankowej?
2. Unieważnienie umowy kredytowej we franku – podstawa prawna
3. Unieważnienie umowy kredytu – skutki
Specyfika umowy kredytowej we franku szwajcarskim polega na indeksowaniu raty kredytu do kursu franka szwajcarskiego, co oznacza, że jej wysokość waha się w zależności od kursu. Do 2008 roku frank szwajcarski był uważany za stabilną walutę, później jednak kryzys finansowy zmienił tę sytuację. Podstawą prawną umożliwiającą unieważnienie umowy frankowej nie są jednak trudności ze spłatą zobowiązania, a naruszenie zasad i przepisów przez banki.
Na czym polega unieważnienie umowy frankowej?
W polskim systemie prawnym istnieje kilka ścieżek, które można wykorzystać w takiej sytuacji. Efekt jest jednak podobny: unieważnienie umowy kredytowej oznacza, że od samego początku nie miała ona mocy wiążącej. Uznaje się ją więc za nieistniejącą.
Umowy kredytu frankowego mogły dotyczyć albo kredytów denominowanych, albo indeksowanych. W pierwszym przypadku klienci mieli do czynienia z sytuacją, w której kwotę kredytu we wszystkich dokumentach zapisywano we frankach, ale wypłacano w złotówkach – zgodnie z kursem banku. Raty także spłacane były w złotówkach, również w zgodzie z przelicznikiem bankowym. Z kolei kredyt indeksowany, zaciągnięty i spłacany w złotówkach, waloryzowano do kursu franka szwajcarskiego.
Początkowo sądy orzekały unieważnienie umowy kredytowej jedynie w przypadku kredytów denominowanych, jednak kolejne wyroki TSUE otworzyły taką możliwość także kredytobiorcom spłacającym kredyty indeksowane.
Unieważnienie umowy kredytowej we franku – podstawa prawna
W polskim systemie prawnym istnieje kilka podstaw, na których można opierać wniosek dotyczący unieważnienia kredytu frankowego. Jedną z nich jest naruszenie przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, która znajduje zastosowanie, gdy można udowodnić wprowadzenie klienta w błąd co do istotnych elementów umowy. Kredytobiorcy argumentują, że banki nie dostarczyły im pełnej i jasnej informacji na temat ryzyka związanego z umową frankową oraz nie przedstawiły alternatywnych rozwiązań lub środków ostrożności.
Niektóre banki stosowały w umowach niedozwolone zapisy, nazywane klauzulami abuzywnymi. Są one sprzeczne z prawem i działają na niekorzyść klienta, przerzucając w zasadzie całą odpowiedzialność za wahania kursu właśnie na kredytobiorcę.
Unieważnienie umowy kredytu – skutki
Z zapisów kodeksu cywilnego (dotyczących bezprawnego wzbogacenia się) wynika, że w przypadku stwierdzania nieważności umowy każda ze stron jest zobowiązana do zwrotu tego, co nawzajem sobie świadczyły. Oznacza to, że w przypadku stwierdzenia nieważności umowy kredytu frankowego bank musi zwrócić klientowi wszystkie środki wpłacone na poczet spłaty raty, opłacenia prowizji i ubezpieczeń, zaś kredytobiorca zwraca kwotę kredytu wypłaconą przez bank.
Co ważne, jest to wyłącznie kwota kapitału – bez odsetek, marż i prowizji. Przeważnie zsumowane, wpłacone raty przewyższają wysokość kredytu z dnia podpisania umowy, co oznacza, że kredytobiorca może sporo zyskać. Można upewnić się co do szczegółów, sprawdzając Frankomat – kalkulator frankowicza. Pozwoli on sprawdzić, czy i w jakim stopniu unieważnienie kredytu frankowego się opłaca.
/artykuł sponsorowany/
