Budowę skalnego miasta Wardzia rozpoczęto za panowania króla Jerzego III w 1184 roku, a ukończono w 1213 roku za czasów legendarnej królowej Tamar. Przez kolejne 70 lat (aż do trzęsienia ziemi w 1283, które roku spowodowało, że osunęła się warstwa skalna i ujawniła istnienie miasta-schronu) było niewidoczne z zewnątrz i dawało schronienie nawet 60 tysiącom ludzi jednocześnie.
Funkcjonowały tu: szkoła, szpital, spichlerze i winiarnie (podstawa handlu). Wśród labiryntu znajduje się ponad 3000 sal na 13 piętrach, w tym sale mieszkalne, stajnie i oczywiście klasztor oraz sala tronowa. Wardzia była samowystarczalnym ośrodkiem miejskim z rozbudowanym system nawadniania dzięki poprowadzonym wewnątrz rynnom i sąsiedztwu rzeki Mtkwari.
Jak kopiec termitów
Do Wardzi dotrzeć można drogą, która wije się na długości 60 km począwszy od Achalciche i w całości pokryta jest już asfaltem. Skalne miasto zawsze robi na zwiedzających piorunujące wrażenie: korytarze i pomieszczenia wydrążone wewnątrz zbocza górskiego Eruszeti przywodzą na myśl przekrój kopca termitów.
Zwiedzanie odbywa się w poprzek kompleksu, od lewej do prawej. Wchodzi się przez portal, zagląda do kolejnych sal, potem systemem schodów i tuneli wdrapuje na wyższe piętra. Do zwiedzania potrzebne są solidne buty. W Wardzi znajduje się m. in. cerkiew Wniebowstąpienia Matki Boskiej, w której namalowano postacie jej fundatorów – króla Jerzego III i jego córki Tamar.
Krzysztof Nodar Ciemnołoński z Biura Podróży Tamada Tour, oferuującego m.in. wycieczki objazdowe po Gruzji, podkreśla, że była on pierwszą i w zasadzie ostatnią (jej córka nie zdążyła specjalnie porządzić…) królową w historii kraju władającą samodzielnie. Chcą ukrócić naciski arystokracji, której nie podobało się, że najważniejsze stanowisko w państwie piastuje kobieta, wyszła za mąż za księcia Jerzego Rusina (Jurija Bogolubskiego), ale małżeństwo nie było udane i Tamar doprowadziła do rozwodu. Kolejnym wybrankiem był książę Davit Soslan z osetyńskiej linii Bagrationich, z którym również nie podzieliła się władzą.
Mnisi powrócili do Wardzi dopiero w latach ’70 XX wieku i od tej pory są jej jedynymi mieszkańcami. W cerkwi, którą się opiekują, obowiązują surowe zasady – kobiety zakrywają głowę i biodra, a mężczyźni muszą mieć długie spodnie. Należy także pamiętać, by nie fotografować mnichów, bo zwyczajnie sobie tego nie życzą.
Skalne miasto Wardzia to jeden z najważniejszych zabytków Gruzji, obowiązkowy punkt zwiedzania i dowód ogromnego kunsztu średniowiecznych budowniczych. W 1999 roku zabytek wpisano na listę oczekującą UNESCO.
/artykuł sponsorowany/
