Mural z wizerunkiem Krzysztofa Kamila Baczyńskiego na Powiślu

Na muralu autorstwa Bartosza Kosowskiego, na ścianie budynku przy ul. Solec 85 na warszawskim Powiślu, został utrwalony wizerunek poety odwzorowany z fotografii portretowej z 1939 r. Na ścianie umieszczono także fragment wiersza „Spojrzenie” Baczyńskiego: „I jeden z nas — to jestem ja, którym pokochał. Świat mi rozkwitł jak wielki obłok, ogień w snach i tak jak drzewo jestem — prosty”.

Nieprzypadkowo ten mural jest w tym miejscu, gdzie go doskonale widać z okien pociągów jadących wiaduktem kolejowym przez Powiśle. Wpisujemy w ten sposób wielkiego polskiego poetę w Warszawę, gdzie się urodził i zginął. Przypominamy go Polsce, także młodemu pokoleniu – powiedział wicepremier Piotr Gliński.

Minister kultury przypomniał, że Krzysztof Kamil Baczyński miał marzenia i plany na przyszłość – chciał studiować na Akademii Sztuk Pięknych, w czasie wojny zawarł związek małżeński z Barbarą Drapczyńską.

Chciał żyć jak całe to pokolenie urodzone po odzyskaniu niepodległości przez Rzeczpospolitą w latach 20. Pokolenie naszych, moich rodziców, którzy mieli wtedy także inne bardzo poważne obowiązki do spełnienia, które nie pozwoliły młodemu Krzysztofowi Kamilowi Baczyńskiemu kontynuować swojej kariery artystycznej – dodał wicepremier.

Podkreślił, że był to wybitny poeta, a jednocześnie człowiek wierny wartościom w życiu osobistym i w życiu wspólnotowym.

Tamto pokolenie podejmowało dramatyczne decyzje z rozterkami, ale jednak w sposób absolutnie zdecydowany. Rówieśnicy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego– „Zośka”, „Rudy” czy inni znani chłopcy, którzy zginęli w czasie wojny byli nad wyraz poważnymi na swój wiek, podejmującymi dramatyczne decyzje w pełni świadomie – zaznaczył wicepremier Gliński.

Minister kultury zauważył, że w świecie współczesnym powrót do najważniejszych wartości, za które zginął Baczyński jest czymś bezcennym. Dlatego pamięć o Baczyńskim, o jego twórczości, życiu i wyborach tamtego pokolenia jest tak ważna.

Wicepremier Piotr Gliński przypomniał, że Sejm ogłosił 2021 rok także Rokiem Norwida, Lema i Różewicza – wybitnych postaci, bardzo ciekawych. Dodał, że „przez ich życie przewijały się bardzo istotne wybory aksjologiczne, życiowe i wspólnotowe”.

W przeddzień 100. rocznicy urodzin Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, 21 stycznia minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu Piotr Gliński wraz z wiceminister Anną Krupką złożył kwiaty pod tablicą upamiętniającą śmierć poety w Pałacu Blanka – obecnej siedzibie resortu sportu. Złożono kwiaty także w holu głównym, gdzie znajduje się popiersie upamiętniające poetę-żołnierza.

Instytucje kultury uczczą rok Baczyńskiego

W Roku Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w całej Polsce instytucje kultury organizują wydarzenia przypominające życie i twórczość najwybitniejszego poety Pokolenia Kolumbów. To wystawy, spektakle, koncerty, filmy, warsztaty, spotkania czy lekcje dla uczniów i studentów, a także przeróżne publikacje zarówno w wydaniu papierowym, jak i publikowane w mediach elektronicznych.

Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza zaprezentuje wydawnictwo „Cudowne przygody pana Pinzla rudego” autorstwa Baczyńskiego wraz ze zdjęciami z archiwum rodzinnego poety oraz zorganizuje poświęconą mu wystawę online. Muzeum Historii Polski udostępni szkołom materiały edukacje nt. pokolenia Kolumbów, a także zaprosi na warszawskie spacery historyczne śladami Norwida i Baczyńskiego. Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” udostępni dla młodzieży grę mobilną o życiu i twórczości Krzysztofa Kamila Baczyńskiego. Natomiast Muzeum II Wojny Światowej planuje druk i kolportaż specjalnej ulotki, kampanię w mediach społecznościowych oraz spotkania online poświęcone Baczyńskiemu. Także Muzeum Śląskie w Katowicach, Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu oraz Muzeum Obojga Narodów w Bielsku Podlaskim czy Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego planują spotkania dot. twórczości poety.

Teatry i instytucje kultury, jak Filharmonia Podkarpacka im. Artura Malawskiego w Rzeszowie, zorganizują koncerty poświęcone Baczyńskiemu. Dodatkowo Teatr Muzyczny w Łodzi zaprosi na warsztaty interpretacji tekstów poetyckich, a Teatr Dzieci Zagłębia im. Jana Dormana w Będzinie na spektakl muzyczny dla młodzieży i dorosłych pt. „Baczyński. Wolność to My”.

W Roku Baczyńskiego Instytut Literatury wyda monografię poety z antologią Hanny Kryńskiej „Rzeczy niepokój”, planuje także wydanie internetowego tygodnika oraz publikację „Rozmowa o poecie”. Natomiast przez Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu zostanie wydany „Portret Baczyńskiego”, czyli wspomnienia Jerzego Andrzejewskiego, Jarosława Iwaszkiewicza, Jerzego Zagórskiego, Stanisława Piętaka, Zbigniewa Czajkowskiego i innych o Krzysztofie Kamilu Baczyńskim, a także jego wiersze w tłumaczeniach Anatolija Gieleskuła, Marii Pietrowych, Borysa Słuckiego pt. „Baczyński po rosyjsku”. Centrum planuje także tłumaczenie wybranych wierszy Krzysztofa Kamila Baczyńskiego na język ukraiński.

Krzysztof Kamil Baczyński

Krzysztof Kamil Baczyński (ps. „Jan Bugaj”, „Emil”, „Jan Krzyski”, „Krzysztof”, „Piotr Smugosz”, „Krzysztof Zieliński”, „Krzyś”; ur. 22 stycznia 1921 w Warszawie, zm. 4 sierpnia 1944 tamże) – polski poeta czasu wojny, podchorąży Armii Krajowej, podharcmistrz Szarych Szeregów, jeden z przedstawicieli pokolenia Kolumbów, w czasie okupacji związany z pismem „Płomienie” oraz miesięcznikiem „Droga”. Zginął w czasie powstania warszawskiego jako żołnierz batalionu „Parasol” Armii Krajowej.

Zachowały się wszystkie jego dzieła: ponad 500 wierszy, kilkanaście poematów i około 20 opowiadań. Najbardziej znane wiersze Baczyńskiego to: „Elegia o…” [chłopcu polskim], „Mazowsze”, „Historia”, „Spojrzenie”, „Pragnienia”, „Ten czas”, „Pokolenie”, „Biała magia”, „Gdy broń dymiącą z dłoni wyjmę…”, „Polacy[13]”.

Jego wiersze były śpiewane m.in. przez Ewę Demarczyk (utwór „Wiersze wojenne”, „Deszcze”, „Na moście w Avignon”), Janusza Radka, Michała Bajora, Grzegorza Turnaua, zespół Lao Che (utwór „Godzina W”) i Ankh. Fragment jego wiersza „Historia” posłużył za tytuł filmu „Jeszcze słychać śpiew i rżenie koni..”.

Zachowało się również kilkaset rysunków i grafik Baczyńskiego, jak na przykład ilustracje do poszczególnych wierszy poety, projekty okładek własnych tomików, kolekcja rysunków z psem Baczyńskiego, studium kocich łebków czy rysunki o tematyce orientalnej.

Życie i twórczość Baczyńskiego stały się tematem kilku filmów, m.in. „Dzień czwarty”, w którym poetę zagrał Krzysztof Pieczyński i „Baczyński” w reżyserii Kordiana Piwowarskiego (z tytułową rolą Mateusza Kościukiewicza).

źródło: Gov.pl