„Wychowawcy ofiarnie szli razem z dziećmi”.
Marsz Pamięci 22 Lipca (1942) w rocznicę rozpoczęcia wielkiej deportacji z getta warszawskiego
Tegoroczny Marsz dedykujemy nauczycielom. W ekstremalnych warunkach getta nie stracili wiary w wartość edukacji i wzorców moralnych, które starali się przekazać uczniom. Do ostatnich dni przed wywózką towarzyszyli swoim podopiecznym w nauce czytania i pisania czy przygotowaniach do matury. Wielu z nich poszło wraz z uczniami na Umschlagplatz – tak o bohaterach Marszu Pamięci 22 Lipca mówi Monika Krawczyk, dyrektor Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma. Marsz rozpocznie się o godz. 18:00 pod pomnikiem Umschlagplatz przy ul. Stawki 10.
Po raz dziesiąty w Marszu Pamięci 22 Lipca wspominamy blisko 300 tysięcy żydowskich mieszkańców Warszawy, którzy w lecie 1942 roku zostali wywiezieni do obozu zagłady w Treblince. Szczególnie przywołamy pamięć o nauczycielach związanych z grupą Oneg Szabat, m.in. o Abrahamie Lewinie, Emanuelu Ringelblumie, Eliaszu Gutkowskim, Izraelu Lichtensztajnie czy o Stefanii Szwajgier, kierowniczce gimnazjum dla dziewcząt przy ul. Długiej 55, a także polskich nauczycielach, którzy udzielali pomocy przyjaciołom z drugiej strony muru.
Wspólnie przejdziemy symboliczną trasę „od śmierci do życia”. Marsz wyruszy o godz. 18:00 spod pomnika Umschlagplatz przy ul. Stawki 10, a zakończy przy ul. Stare Nalewki, w pobliżu Ogrodu Krasińskich. Stanie tam specjalnie przygotowana na to wydarzenie instalacja artystyczna „Ławki” zaprojektowana przez architekta Jakuba Szczęsnego, którą będzie można oglądać do 31 sierpnia br.
– Na tym obszarze przed wojną znajdowało się wiele szkół żydowskich funkcjonujących w ramach powszechnego systemu oświaty. Były też w okolicy liczne chedery, Talmud-Tory, jesziwy i inne miejsca, gdzie trwała żydowska edukacja religijna – zaznacza dyrektor ŻIH, Monika Krawczyk.
Na zakończenie Marszu przygotowaliśmy – we współpracy z Instytutem Mieczysława Wajnberga – premierę utworu elektroakustycznego „Nie zaszło u nas nic nowego” na podstawie „Dziennika” Abrahama Lewina w kameralnej obsadzie na skrzypce (Maria Sławek), flet (Ania Karpowicz), głos (Marta Grzywacz) i syntezator (Krzysztof Kozłowski).
Żydowski Instytut Historyczny przygotował także specjalnie na tę okazję audiobook Dziennika Abrahama Lewina. W nagraniu wyreżyserowanym przez Agnieszkę Olsten usłyszymy aktora Jerzego Radziwiłowicza.
Trasa Marszu: pomnik Umschlagplatz (ul. Stawki róg ul. Dzikiej) – ul. Stawki – ul. Dubois – ul. Anielewicza – ul. Świętojerska – wzdłuż Ogrodu Krasińskich – ul. Stare Nalewki.
Na początku wydarzenia wolontariusze będą rozdawać Wstążki Pamięci z imionami, które pod koniec pochodu zostaną przywiązane do ogrodzenia Ogrodu Krasińskich.
Kontakt:
Aleksandra Przeździecka-Kujałowicz +48 22 827 92 21 wew. 109
Franciszek Bojańczyk +48 728 968 622 promocja@jhi.pl
Organizator:
Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma
Projekt jest finansowany przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszu EOG oraz przez budżet krajowy.
Działania towarzyszące finansowane są ze środków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu.
Partnerzy Marszu Pamięci 22 Lipca:
Centrum Taubego
Centrum Edukacji Obywatelskiej
FINA Filmoteka Narodowa – Instytut Audiowizualny
Forum Dialogu
Fundacja Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego
Fundacja Ochrony Pamięci Obozu Zagłady w Treblince „Pamięć Treblinki”
Fundacja Shalom
Hillel Warszawa
JCC Warszawa
Muzeum Getta Warszawskiego
Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
Muzeum Warszawy
Prywatne Liceum Ogólnokształcące im. Zuzanny Ginczanki w Zespole Szkół Lauder-Morasha w Warszawie
Stowarzyszenie Drugie Pokolenie – Potomkowie Ocalałych z Holocaustu
Stowarzyszenie „Dzieci Holokaustu” w Polsce
Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny
Towarzystwo Społeczno-Kulturalne Żydów w Polsce
Warszawskie Centrum Innowacji Edukacyjno-Społecznych i Szkoleń
Zespół Szkół Lauder-Morasha w Warszawie
Patroni medialni:
„Chidusz”
Dzieje.pl
Jewish.pl
Radio RDC
*********
22 lipca 1942 roku w getcie warszawskim rozpoczęła się̨ tzw. akcja likwidacyjna. Według niemieckich obwieszczeń Żydzi mieli być „przesiedleni na Wschód”. Codziennie z warszawskiego Umschlagplatzu do Treblinki deportowano od 3 do 8 tysięcy osób; w ciągu 46 dni trwania „akcji” drogę tę przebyło około 300 tysięcy Żydów. Tylko garstce spośród tych, których zapędzono do pociągów, udało się wyskoczyć i uratować. Żydzi ginęli nie tylko w komorach gazowych obozu, wielu umarło z braku powietrza już podczas jazdy przepełnionymi wagonami bydlęcymi. Kilka miesięcy później, 19 kwietnia 1943 roku, w obliczu nieuchronnej zagłady Żydzi postanowili z bronią w ręku walczyć o honor i godną śmierć. Po prawie miesiącu walk powstanie zostało stłumione przez okupanta, a Warszawa została uznana miastem „judenfrei”. Marsz Pamięci 22 Lipca organizowany przez Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma od 2012 roku w rocznicę tych tragicznych wydarzeń poświęcony jest pamięci największej społeczności żydowskiej przedwojennej Europy.
Dodaj komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.