ADHD coraz częściej pojawia się w dyskusjach społecznych, medialnych i prywatnych. Dla wielu osób to wreszcie nazwanie trudności, które towarzyszyły im od lat. Dla innych – chwilowy trend, który zbyt łatwo tłumaczy zwykłe życiowe rozproszenie. Jak odróżnić realne objawy ADHD od kulturowego szumu? I czy rzeczywiście wszyscy teraz mają ADHD?
Coraz więcej dorosłych zastanawia się, czy ich codzienne trudności z koncentracją, planowaniem i impulsywnością to objaw czegoś więcej niż przemęczenie. Wzrost liczby diagnoz ADHD u dorosłych jest faktem, ale niekoniecznie oznacza „modę”. W tym artykule przyglądamy się zjawisku z perspektywy społecznej, kulturowej i psychologicznej.
ADHD na TikToku i Instagramie – kiedy neuroatypowość stała się viralem?
W ostatnich latach social media stały się nieformalnym polem diagnozy. Dziesiątki kont edukacyjnych (i nie tylko) publikują filmiki typu „10 oznak ADHD, które przeoczyłeś”. Problem w tym, że wiele z tych objawów ma charakter ogólny i może pasować do każdego, kto żyje w przebodźcowanym świecie.
Psychologicznie, to zrozumiałe: szukamy odpowiedzi, etykiet, które wyjaśnią nasze trudne do opisania stany. Internet daje szybki dostęp do informacji, ale równie szybko może prowadzić do uproszczeń. ADHD w takim przekazie zaczyna funkcjonować jako skrótowa etykieta, upraszczająca złożoność ludzkiego doświadczenia.
W rzeczywistości jednak, proces diagnostyczny ADHD prowadzony przez specjalistów jest wieloetapowy, precyzyjny i oparty na międzynarodowych standardach. Obejmuje analizę objawów w wielu kontekstach, historię rozwoju, a także różnicowanie z innymi zaburzeniami. Rzetelna diagnoza uwzględnia także wpływ objawów na jakość życia pacjenta, co znacznie wykracza poza uproszczone listy z internetu.
ADHD staje się w tym kontekście nie tylko zaburzeniem, ale również kulturowym kodem, z którym wiele osób się identyfikuje. Warto jednak pamiętać, że prawdziwa diagnoza to nie trend, lecz medyczna decyzja oparta na solidnej ocenie klinicznej.
ADHD u dorosłych – odkrycie czy nadrozpoznawalność?
Przez dekady ADHD było utożsamiane z chłopcami, którzy nie mogą usiedzieć w miejscu. Dorośli? Kobiety? Osoby introwertyczne? Często pozostawali niewidoczni dla systemu diagnostycznego. Dziś to się zmienia.
Coraz więcej dorosłych identyfikuje u siebie objawy ADHD, które towarzyszyły im przez całe życie, ale nigdy nie zostały nazwane. Zmieniła się także nasza wiedza: ADHD może objawiać się nie tylko nadpobudliwością, ale również chronicznym roztargnieniem, dezorganizacją i trudnościami w relacjach.
W procesie diagnozy klinicznej specjaliści najczęściej korzystają ze strukturalizowanego wywiadu DIVA-5 (Diagnostic Interview for ADHD in Adults), który opiera się na kryteriach DSM-5 i jest uznawany za jedno z najdokładniejszych narzędzi do diagnozowania ADHD u dorosłych. Dodatkowo, jako wsparcie diagnostyczne, mogą być wykorzystywane przesiewowe kwestionariusze samoopisowe, takie jak ASRS (Adult ADHD Self-Report Scale). Kluczowe jest ocenienie, czy objawy występowały już w dzieciństwie, utrzymują się w życiu dorosłym i wpływają negatywnie na codzienne funkcjonowanie.
Diagnoza nie polega jedynie na wskazaniu obecnych trudności, ale również na analizie ich wpływu na życie zawodowe, społeczne i emocjonalne. Dlatego tak ważne jest różnicowanie ADHD z innymi trudnościami psychicznymi, które mogą dawać podobne objawy, jak zaburzenia lękowe, depresja czy zaburzenia osobowości.
To niekoniecznie „moda”, ale nadrabianie lat zaniedbań diagnostycznych.
Czy każdy, kto ma problem z koncentracją, ma ADHD?
Z jednej strony: wielu dorosłych faktycznie ma ADHD i warto, by zostali prawidłowo zdiagnozowani. Z drugiej: problemy z koncentracją, zmęczenie czy chaos poznawczy mogą być też skutkiem stresu, depresji, przebodźcowania.
Diagnoza ADHD to proces kliniczny – nie wystarczy spełnić 3 punkty z filmiku. Wymaga to konsultacji ze specjalistą, testów psychologicznych i szerszego spojrzenia na funkcjonowanie w różnych obszarach życia.
Jeśli objawy utrudniają codzienne funkcjonowanie, warto sprawdzić, czy rzeczywiście spełniają kryteria kliniczne. Dobrym krokiem jest zapoznanie się z tym, jak przebiega diagnoza ADHD u dorosłych w profesjonalnym gabinecie psychologicznym, gdzie proces opiera się na rzetelnych narzędziach diagnostycznych i indywidualnym podejściu do pacjenta.
Moda na ADHD czy ważna rozmowa o neuroatypowości?
Współczesna psychologia coraz częściej mówi o neuroatypowości zamiast o „zaburzeniach”. ADHD, podobnie jak autyzm, może być rozumiane jako odmienny sposób funkcjonowania mózgu, niekoniecznie jako deficyt.
Z tej perspektywy wzrost liczby diagnoz nie musi oznaczać nadrozpoznawalności, ale otwieranie przestrzeni na różnorodność neurologiczną. Dla wielu osób diagnoza ADHD jest punktem zwrotnym: pozwala zrozumieć siebie i zacząć skutecznie działać.
Jak wygląda profesjonalna diagnoza ADHD?
W gabinecie psychologicznym Psycholodzy na Jutrzenki w Warszawie Włochach (z możliwością terapii online) można zgłosić się na kompleksową diagnozę ADHD. Proces diagnostyczny przebiega etapami i opiera się na międzynarodowych standardach.
W pierwszym kroku przeprowadzany jest rozbudowany wywiad kliniczny, w którym specjalista zbiera informacje o historii życia pacjenta, w tym dzieciństwie, edukacji, relacjach i trudnościach dnia codziennego. Następnie stosowane są standaryzowane narzędzia diagnostyczne, takie jak DIVA-5 (Diagnostic Interview for ADHD in Adults) – strukturalizowany wywiad diagnostyczny oparty na kryteriach DSM-5.
Diagnoza obejmuje też analizę funkcjonowania w różnych obszarach życia (zawodowym, społecznym, emocjonalnym), często również z udziałem bliskich lub nauczycieli (jeśli diagnozowana jest osoba młodsza).
W razie potrzeby, w proces zaangażowany jest również psychiatra, który może ocenić wskazania do farmakoterapii lub wykluczyć inne zaburzenia. Wszystkie te etapy mają na celu jak najdokładniejsze określenie, czy objawy rzeczywiście wskazują na ADHD, czy też wynikają z innych trudności psychicznych lub środowiskowych.
Rzetelna diagnoza pozwala nie tylko na lepsze zrozumienie siebie, ale też otwiera drogę do skutecznego wsparcia terapeutycznego i edukacyjnego.
ADHD to nie tylko diagnoza – co dalej?
Dla wielu osób najważniejszym etapem po diagnozie jest zrozumienie siebie i otrzymanie wsparcia. W gabinecie Psycholodzy na Jutrzenki dostępna jest zarówno terapia indywidualna, jak i grupa wsparcia dla osób z ADHD.
Terapia poznawczo-behawioralna pomaga zarządzać uwagą i impulsywnością. Humanistyczna i gestalt wspiera proces akceptacji siebie, a podejście psychodynamiczne umożliwia zrozumienie głębszych mechanizmów zachowania.
ADHD nie musi ograniczać – jeśli nauczysz się z nim funkcjonować, może stać się Twoją siłą.
Trafna diagnoza to nie tylko pierwszy krok do skutecznego leczenia. To szansa na głębsze zrozumienie siebie, lepsze relacje, większą efektywność w pracy i codziennym życiu. Pozwala przestać walczyć z własnymi trudnościami w ciemno i zacząć działać świadomie, z pomocą odpowiednich narzędzi.
ADHD to nie trend. To prawdziwe wyzwanie psychiczne i społeczne
Nie każdy, kto czuje się przytłoczony, ma ADHD. Ale jeśli trudno Ci planować, kończyć zadania, zarządzać czasem i emocjami – warto to sprawdzić z psychologiem, nie z algorytmem.
Zamiast samodiagnozy z TikToka, zaufaj profesjonalistom. W gabinecie psychologicznym Psycholodzy na Jutrzenki znajdziesz kompleksowe wsparcie: od diagnozy, przez terapię, po grupę wsparcia. Także online.
Zadbaj o siebie i sprawdź, co naprawdę stoi za Twoimi trudnościami.
/artykuł sponsorowany/
