Opera sakralna "Mojżesz" Antona Rubinsteina - Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus - Warsaw Now! Najciekawsze Wydarzenia i Miejsca w Warszawie

Opera sakralna „Mojżesz” Antona Rubinsteina – Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus.

Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus zaprasza na współczesne prawykonanie światowe opery sakralnej „Mojżesz” Antona Rubinsteina.

Nieczęsto publiczność ma okazję być świadkiem współczesnego prawykonania kompozycji wybitnego twórcy pochodzącej sprzed ponad stulecia. Już w październiku takie właśnie sensacyjne wydarzenie będzie mieć miejsce w Warszawie! Dzięki staraniom Maestro Michaiła Jurowskiego, rosyjskiego kapelmistrza o wielkiej międzynarodowej renomie, pierwszego dyrygenta gościnnego Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus, udało się odnaleźć zapomnianą partyturę, opracować ją i przygotować wykonanie opery sakralnej „Mojżesz” Antona Rubinsteina (1829–1894). Wraz z bratem Mikołajem należał on do najbardziej prominentnych postaci rosyjskiej i międzynarodowej sceny muzycznej XIX wieku. Ceniony pianista, dyrygent i pedagog (m.in. założyciel konserwatorium w Petersburgu, gdzie do jego uczniów należał Piotr Czajkowski) był również płodnym i bardzo w swoich czasach popularnym kompozytorem. Wysoko ceniono jego koncerty fortepianowe (zwłaszcza „Czwarty”), był też autorem wielu oper. Szczególną i trwałą – głównie w ojczystej Rosji – popularność zdobył „Demon” według Lermontowa (1871). Ten obszar jego działalności popadł jednak szybko w niezasłużone zapomnienie. Szczególnie ciekawy jest cykl oper biblijnych Rubinsteina (do niemieckich librett, ale wystawiano je też w tłumaczeniach), podejmujących wątki ze Starego i Nowego Testamentu. Należą do nich „Die Maccabäer”, „Christus”, „Sulamith”, „Thurm zu Babel” oraz „Moses”. Był to wyraz pewnej mody, jaka nastała w krajach niemieckojęzycznych tego okresu, a którą tłumaczyć można m.in. renesansem na tym obszarze wspaniałego cyklu oratoriów Georga Friedricha Händla, także korzystających głównie ze starotestamentowych fabuł. Wtedy właśnie przygotowywano ich pomnikową edycję i stosunkowo często wykonywano, ku powszechnemu entuzjazmowi słuchaczy. „Mojżesz” powstawał w latach 1885–1891 do libretta Salomona Hermanna Mosenthala. Ten ceniony austriacki dramaturg jest dziś pamiętany przede wszystkim jako librecista komicznej opery „Wesołe kumoszki z Windsoru” Ottona Nicolaia na kanwie Szekspira. Sukces tego dzieła opromienił sławą także autora słów. Współpracował on także z Rubinsteinem (w tym przy jednej z oper biblijnych – „Die Maccabäer”, 1874, bardzo popularnej w Rosji i Niemczech), lecz „Mojżesz” powstawał już po śmierci pisarza. Opowiada w ośmiu sugestywnych obrazach całą historię proroka, wykorzystując ogromny aparat wykonawczy: aż 20 partii solowych, chór, wielka orkiestra. Utrzymane w ekspresyjnym, neoromantycznym stylu, zawiera wiele wspaniałych arii i ansambli, zwłaszcza zaś – olśniewających scen zbiorowych z chórami ilustrujących pełne dramatyzmu epizody opisane w biblijnym Pięcioksięgu. Dzieło nigdy nie zostało publicznie wykonane w całości na scenie. Przygotowano jego wystawienie w Pradze w roku 1892; spektakle jednak odwołano (podawane są różne powody). Wspominane w literaturze wykonanie w Rydze dotyczyło najpewniej tylko fragmentów „Mojżesza”. Moda na opery sakralne już wówczas przemijała, a śmierć autora, niedługo po skomponowaniu dzieła (należącego do jego ostatnich) okryła większość jego utworów zapomnieniem.

Wyczekiwana premiera koncertowej wersji opery pod batutą Michaiła Jurowskiego odbędzie się w Filharmonii Narodowej 15 października 2017, zostanie również utrwalona w nagraniu. W partii tytułowej wystąpi baryton Stanisław Kuflyuk, pochodzący z Ukrainy, a od wielu lat związany z Polską, podziwiany też na wielu światowych estradach. W rolę jego matki, Jokebed, wcieli się sławna Małgorzata Walewska – gwiazda MET, Royal Opera House i wielu innych najbardziej prestiżowych scen. Podziwiać też będziemy Evelinę Dobračevą (Asnath, córka Mojżesza), gwiazdę m.in. Teatru Wielkiego w Moskwie, oraz Torstena Kerla (Faraon; użyczy też głosu samemu Bogu), niemieckiego tenora, występującego często w rolach wagnerowskich i straussowkich. To tylko część ogromnej obsady dzieła – oprócz plejady innych znakomitych solistów eksponowane partie zbiorowe wykona Chór Filharmonii Narodowej oraz chór dziecięcy Artos.

O wielkiej randze wydarzenia świadczy też objęcie go patronatem UNESCO, który należy do najbardziej prestiżowych – w skali globalnej – wyróżnień dla wydarzeń kulturalnych. Mogą się o niego ubiegać organizatorzy przedsięwzięć o międzynarodowym zasięgu, reprezentujących najwyższy poziom artystyczny i merytoryczny, ich realizatorzy muszą zaś legitymować się istotnym dorobkiem w swojej dziedzinie i wieloletnią, uznaną działalnością. Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus i jej bezprecedensowy projekt spełniają wszystkie te warunki.

(pmac)

Wykonawcy:

Mojżesz: Stanisław Kuflyuk (baryton)

Faraon, król Egiptu: Torsten Kerl (tenor)

Asnath, jego córka: Evelina Dobračeva (sopran)

Johebed, matka Mojżesza: Małgorzata Walewska (mezzosopran)

Miriam, jej córka: Chen Reiss (sopran)

Job, stary Izraelita: Adam Zdunikowski (tenor)

Nadzorca: Marek Kalbus (bas)

Głos Boga: Torsten Kerl (tenor)

Jetro, kapłan madianicki: Patryk Rymanowski (bas)

Sefora, jego córka: Irina Papenbrock (alt)